BEWAARCOLUMN Blijf laagste temperaturen benutten voor langste bewaring Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. In deze Bewaarcolumn delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Niek Vedelaar, werkzaam in de regio Flevoland. “Bewaarseizoen 2019 loopt alweer aardig op zijn eind. De meeste schuren die zijn uitgerust met buitenluchtventilatie zijn vrijwel allemaal al leeg. Zo het er nu naar uitziet, vertrekken binnen nu en een paar weken ook de laatste partijen uit bewaarschuren met mechanische koeling. Over het algemeen is wat momenteel aan aardappelen van de oude oogst nog binnen ligt de beste kwaliteit van dit seizoen. Over het algemeen constateren we dat lang bewaren in schuren zonder koeling een steeds lastiger verhaal is. Dit als gevolg van de gemiddeld hogere temperaturen gedurende het hele jaar, dus ook al vroeg in de maanden mei en juni. Let op temperatuurinstelling Het advies voor telers zonder koelondersteuning is nog steeds: probeer zoveel mogelijk koude uren te benutten om de aardappelen op een acceptabele bewaartemperatuur te houden. Kijk vooral naar de lange termijn weersverwachting wanneer je geen computerprogramma hebt dat hier zelf al rekening mee houdt. Stel de ventilatiemomenten in op de laagste etmaaltemperaturen, meestal is dit in de late nacht tot vroege ochtend het geval. Alleen zo lukt het om de temperatuurstijging in de partij tot een minimum te beperken. Zodra koelmomenten zich aandienen, is het van belang om maximaal te ventileren. Ook wanneer het temperatuurverschil tussen buitenlucht en product gering is. Soms is een aanpassing in het computerprogramma nodig wanneer de delta T (het verschil tussen buiten- en/of de kanaallucht en producttemperatuur) te ruim staat ingesteld. Probeer desnoods al ruim voor de komst van warme perioden te ventileren met beschikbare lage (nachtelijke) buitentemperaturen om een warme periode zonder ventileren te kunnen overbruggen. Een lichte temperatuurschommeling aan het eind van het bewaarseizoen is minder erg dan in het begin, maar probeer deze vooral zoveel mogelijk constant te houden om de kieming te beperken. Veroudering kan snel gaan Wanneer in partijen nog wat rot voorkomt, is het wel noodzakelijk regelmatig intern te ventileren, tijdens momenten met (te) hoge buitentemperatuur. Probeer dat wel te doen tijdens de koudste momenten van een etmaal. Partijen met een producttemperatuur van 12 tot 13 graden hoeven in deze eindfase van de bewaring Het is jammer dat chloorprofam verdwijnt, blijkt ook dit seizoen weer. geen probleem op te leveren. Hogere temperaturen zijn niet aan te raden. Wanneer de producttemperatuur namelijk richting 15 graden Celsius oploopt, neemt zowel de bacterie- als de spruitactiviteit exponentieel toe. In de afgelopen maand zijn er nauwelijks wijzigingen in de bakcijfers opgetreden, wat er eveneens op duidt dat er nog een restant aan kwalitatief goed product in de schuren ligt. Veroudering kan in algemene zin daar in de maand juni echter best snel verandering in brengen. Hou dus de vinger aan de pols, blijf monsters nemen en hou overleg met de afnemer. Het ras Ramos is een voorbeeld van een ras dat snel onderuit kan gaan als het om bakcijfers gaat. Wanneer regelmatig chloorprofam toegepast (gegast) is in het bewaarproduct, blijft het raadzaam de kiemactiviteit nauwgezet in de gaten te houden. Wacht nu niet meer te lang met een laatste behandeling, vooral om inwendige kiem te voorkomen. Overweeg koeling Over het algemeen constateren we dat langbewaring met enkel buitenluchtventilatie steeds lastiger wordt in Nederland. Voor allen met dergelijke schuren die toch langer willen blijven bewaren, achten we het raadzaam eens te gaan rekenen aan een investering in een (schuur met) koelinstallatie, zeker gelet op het aanstaande verbod op het gebruik van chloorprofam. Betrek daarbij ook direct afnemer(s) van de aardappelen, is ons advies. Dit om na te gaan of de benodigde uitgaven daarvoor ook zijn om te zetten in winst. Dat het jammer is dat chloorprofam verdwijnt, is ook dit seizoen weer gebleken. Vrijwel alle partijen die bij inschuren met het vertrouwde middel behandeld zijn, hebben het probleemloos lang in de schuur volgehouden. Ook in cellen met buitenluchtkoeling en, op het laatst, een producttemperatuur tussen 12 en 14 graden.” ● Aardappelwereld magazine • juli 2019 • nummer 7 15 Pagina 46
Pagina 48Interactieve digi-archief, deze publicatie of presentatie is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online bladerbaar op uw website plaatsen van digi onderzoeksrapporten.
Dossier bewaring Lees publicatie 2Home